Σάββατο 25 Ιουνίου 2011

Beamish, ένα "ζωντανό" μουσείο στον Βορρά...



Στη βορειοανατολική Αγγλία, κοντά στο Νιουκάστλ, βρίσκεται το Beamish, The Live Museum of the North, όπως ονομάζεται και αφορά ουσιαστικά ένα υπαίθριο μουσείο, ένα open air μουσείο δηλαδή που παρουσιάζει την αστική και αγροτική ζωή στο νησί κατά τους προηγούμενους αιώνες.
Beamish, The Living Museum of the North

Έχει δημιουργηθεί εδώ και σαράντα χρόνια σε μία έκταση 120 εκταρίων με ήπια κλίση ανάμεσα σε χαμηλούς λόφους που είχε ανθρακορυχεία και αποτελείται από συγκεκριμένες θεματικές ενότητες που παρουσιάζουν τμήμα μιας πόλης, τμήμα χωριού, τμήμα αγροκτήματος, σιδηροδρομικό σταθμό και γραμμές όπου λειτουργούν παλαιά οχήματα και μηχανές, ανθρακωρυχείο και άλλα στοιχεία του βιομηχανικού και αγροτικού πολιτισμού της Αγγλίας.

Η "πόλη"

Τα οικοδομήματα μεταφέρθηκαν από γειτονικές κυρίως περιοχές και ανεγέρθηκαν εκ νέου στο νέο τους χώρο, ενώ έχουν συνδυαστεί με πολυάριθμο εξοπλισμό, αυτοκίνητα, λεωφορεία, τραμ, τραίνα που συνελέγησαν κατά καιρούς από κοντινά ή μακρινά μέρη.  Το τοπίο συμπληρώνεται από εκτάσεις για καλλιέργεια και κτηνοτροφία, οργανωμένες σύμφωνα με τα πρότυπα παλαιότερων εποχών.

Τραμ

Το μουσείο διαθέτει ένα περιμετρικό σιδηροδρομικό δίκτυο και παράλληλο δρόμο όπου παλαιά vintage τραμ και λεωφορεία μεταφέρουν τον κόσμο ανάμεσα στις θεματικές ενότητες, κάτι το μοναδικό.

Πλήθος εργαζομένων και εθελοντών με τις ενδυμασίες τις εποχής ξεπροβάλουν δίνοντας ζωή στα εκθέματα.  Τα παλαιά μαγαζιά λειτουργούν ξανά και ορισμένα χρησιμοποιούνται κανονικά σαν εμπορικές επιχειρήσεις προσθέτοντας εισοδήματα στο μουσείο.  Το ίδιο το μουσείο αποτέλεσε μία σημαντική πηγή εισοδημάτων στην περιοχή, υποκαθιστώντας κατά κάποιο τρόπο τα παλαιά ανθρακωρυχεία και τονώνοντας γενικά την οικονομία της περιοχής μετά την αποβιομηχάνιση των προηγούμενων δεκαετιών.  Στον χώρο λειτουργούν καφέ και vintage καντίνες, pub, fish nchips.  Επίσης στο οργανωμένο πωλητήριο του μουσείου υπάρχει μια πληθώρα χρηστικών αντικειμένων, καλλυντικών, τροφίμων, ποτών, βιβλίων και αναμνηστικών.

Ο επισκέπτης μπορεί να γνωρίσει μια μοναδική εμπειρία να περπατήσει, να γευτεί και να ζήσει για ορισμένη ώρα στους χώρους μιας άλλης εποχής ή σαν σε σκηνικό ταινίας.  Έχει τη δυνατότητα να συλλογιστεί, να δει τις χαρές αλλά και τις πολλές δυσκολίες της ζωής παλαιότερα και να τις συγκρίνει με σήμερα.  Το μουσείο δίνει αφορμή για σκέψη πάνω στο πως πρέπει να διατηρούνται και να παρουσιάζονται τα στοιχεία των παλαιότερων εποχών, στοιχεία που όλοι έρχονται σε επαφή στην προσωπική τους ζωή συχνά χωρίς όμως εκείνη τη στιγμή να το συνειδητοποιούν ή να μπορούν λόγω άλλων συνθηκών να αναδείξουν τη σημασία τους.




Με την παρουσίαση αυτή φαίνεται κατά συνέπεια ότι το μουσείο έχει και αρνητικά σημεία.  Μεταφέροντας από αλλού τα κτήρια σε ένα διαφορετικό περιβάλλον, εξαλείφουν τη σχέση που είχε το εκάστοτε οικοδόμημα με το τοπίο του - αγνοώντας ότι το ίδιο το τοπίο ήταν που σε μεγάλο βαθμό επηρέασε τη δόμηση.  Η συγκέντρωση επίσης τόσων κτηρίων και υλικού αυθαίρετα με σκοπό τη δημιουργία ενός εικονικού παρελθόντος που παρουσιάζεται συμβατικά, παραπέμπει σε ύφος τη Ντίσνεϋλαντ.  Φυσικά, εύλογα μπορεί να υπερασπιστεί κανείς το μουσείο λέγοντας ότι συνελέγησαν κτήρια και υλικό που θα είχαν καταστραφεί αλλιώς και έτσι αποκτούν νέα ζωή, δίνοντας παράλληλα την ευκαιρία στο κοινό να ζήσει και να εκπαιδευτεί μέσα στο καινούριο περιβάλλον που δημιουργήθηκε.  Αλλά αν στο προηγούμενο ζήτημα υπήρξε εύκολος αντίλογος, δύσκολα εξηγεί κανείς τη χρήση τσιμέντου και ασφάλτου που είναι άμεσα εμφανής σε πολλά σημεία και δεν ταιριάζει με το περιβάλλον.

Σε γενικές γραμμές φυσικά αξίζει ανεπιφύλακτα να το επισκεφτεί κανείς γιατί θα έρθει κοντά σε μία μοναδική ευκαιρία να έχει την απτή αίσθηση της ζωής του 18ου, 19ου και αρχών του 20ου αιώνα, να δει αυτή την μεγάλη συλλογή και να έχει τη δυνατότητα να λάβει ποικίλα ερεθίσματα για συλλογισμό.




* Για σχόλια, πληροφορίες κι ερωτήσεις αφήστε μήνυμα στο εικονίδιο αλληλογραφίας 


Ενδεικτική βιβλιογραφία:

Beamish Museum Ltd (2010). Beamish, the Living Museum of the North.  The Experience of a lifetime. Norwich, Ajanta Book Publishing.
Beamish Museum Ltd. (2011). "Beamish. The Living Museum of the North."   Retrieved 03/05, 2011, from http://www.beamish.org.uk/.