Παρασκευή 9 Δεκεμβρίου 2011

Στους πρόποδες της Ροδόπης



Στο μέσον περίπου της διαδρομής από την παλαιά Εθνική Οδό από Κομοτηνή προς Ξάνθη, στους πρόποδες της Ροδόπης, ρέει ο Κομψάτος ποταμός. Σε μικρή απόσταση πίσω από τις νεώτερες γέφυρες, στην καμπυλωτή κοιλάδα του ποταμού είναι "κρυμμένο" ένα πετρόκτιστο τρίτοξο μεταβυζαντινό γεφύρι, του 17ου - 18ου αιώνα, στη θέση παλαιότερου. 

Διακρίνονται παράλληλα τα ίχνη της οδικής χάραξης πάνω στον βράχο που πιθανότατα αντιστοιχούν στη Ρωμαϊκή Εγνατία Οδό. 



Το γεφύρι εμφανώς στερεώθηκε τα προηγούμενα χρόνια, αν και το δυτικό του τόξο έχει γκρεμιστεί. Εξίσου εμφανής όμως είναι η κατά τόπους αστοχία των υλικών που καθιστούν τη διάβασή του επισφαλή. 



Σε κοντινή απόσταση βρίσκεται η κωμόπολη Ίασμος, ένα σημαντικό κέντρο της περιοχής κατά την οθωμανική εποχή.


Στην πορεία της παλαιάς Εθνικής Οδού προς την Ξάνθη, κατά τμήματα είναι παράλληλη και η σιδηροδρομική γραμμή, όπου διακρίνονται ορισμένες κατασκευές από προηγούμενες ιστορικές περιόδους όπως τα δύο μικρά πολυβολεία στη γέφυρα έξω από το Κοπτερό από τη δεκαετία του 1940.



Συνεχίζοντας ακόμη δυτικότερα προς Ξάνθη, ο δρόμος τέμνει το Ιουστινιάνειο Διατείχισμα, ένα ευθύγραμμο τείχος που ήταν παράλληλα υδραγωγείο. Το διατείχισμα, κατασκευασμένο γύρω στο 550 μ.Χ. ένωνε τις πλαγιές της Ροδόπης, οι οποίες σε εκείνο το σημείο απλώνονται αρκετά νότια και τις πηγές που βρίσκονται στην έξοδο ενός μικρού φαραγγιού, με την πόλη Αναστασιούπολη που διασώζονται ακόμη ίχνη της στις όχθες τις Βιστονίδας λίμνης. Σήμερα το διατείχισμα αν και σώζεται σχεδόν ακέραιο, με την εξαίρεση της παλαιάς Εθνικής Οδού και τις σιδηροδρομικής γραμμής που το τέμνουν, ενώ για τη νέα Εγνατία Οδό ένα τμήμα του έχει καταχωθεί, πράξη ναι μεν καλή διότι δεν το κατέστρεψε, αντίθετα καθαρίστηκε και αναδείχθηκε μία μικρή έκταση πέριξ της χάραξης, αλλά χωρίς προφανή λόγω δεν έμεινε πλήρως ορατό μέσω κάποιας γέφυρας, παρόλο που σε μικρή απόσταση εκατέρωθεν βρίσκονται δύο γέφυρες για παραδρόμους της Ε.Ο. Έτσι σήμερα μοιάζει με μία λεπτή ευθεία γραμμή βλάστησης με πορεία Βορρά - Νότου μέσα στον κάμπο. Μπορεί όμως άνετα και οικονομικά να αναδειχθεί και να αποτελέσει πολιτιστική και φυσιολατρική διαδρομή πλάι στο τείχος, ανάμεσα στη Βιστωνίδα, την Αναστασιούπολη και τις πηγές στη θέση Πλατάνια στους πρόποδες της Ροδόπης.

Πολύ κοντά στο διατείχισμα βρίσκονται πια τα νέα Διόδια της Εγνατίας Οδού. Εάν θέλει κανείς να τα παρακάμψει, μπορεί να χρησιμοποιήσει την παλαιά Ε.Ο. και να έχει τη δυνατότητα να επισκεφτεί τα μέρη που περιγράψαμε...